ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΕΡΟΛΙΜΕΝΑΣ ΑΘΗΝΩΝ Α.Ε

ΕΤΗΣΙΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ

ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2023

ΑΡΙΘΜΟΣ ΓΕΝΙΚΟΥ ΕΜΠΟΡΙΚΟΥ ΜΗΤΡΩΟΥ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ 2229601000

για την ακριβή παρουσίαση των στοιχείων που περιέχονται στην Ετήσια Οικονομική Έκθεση

Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 4, παρ. 2γ, του Ν. 3556/2007, όπως ισχύει, εμείς οι Μιχαήλ Κεφαλογιάννης, Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, Ιωάννης Ν. Παράσχης, Διευθύνων Σύμβουλος ( CEO ), και Gerhard Schroeder, Αντιπρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, δηλώνουμε ότι εξ όσων γνωρίζουμε:

α. Οι Ετήσιες Οικονομικές Καταστάσεις της εταιρείας "Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Α.Ε.", οι οποίες καταρτίστηκαν σύμφωνα με τα ισχύοντα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ), απεικονίζουν κατά τρόπο αληθή τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού, τα ίδια κεφάλαια και τα αποτελέσματα της εταιρείας Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Α.Ε. για την περίοδο από 1 Ιανουαρίου 2023 έως 31 Δεκεμβρίου 2023.

β. Η Ετήσια Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου απεικονίζει κατά τρόπο αληθή και ακριβή την εξέλιξη, τις επιδόσεις και την οικονομική θέση της εταιρείας Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Α.Ε., συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής των κυριότερων κινδύνων και αβεβαιοτήτων που αντιμετωπίζει.

Αθήνα, 01 Μαρτίου 2024

Με εξουσιοδότηση του Διοικητικού Συμβουλίου

2. Ετήσια Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου

Κύριοι Μέτοχοι,

Η παρούσα Ετήσια Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρείας «Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Α.Ε.» (εφεξής «ο ΔΑΑ» ή «η Εταιρεία»), αφορά στη δωδεκάμηνη περίοδο που ξεκινά την 1.1.2023 και λήγει στις 31.12.2023. Η Έκθεση έχει συνταχθεί σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις των άρθρων 150-152 του Ν. 4548/2018, του άρθρου 4 του Ν. 3556/2007 και της απόφασης 8/754/14.4.2016 του Διοικητικού Συμβουλίου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.

Οι Ετήσιες Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας έχουν καταρτιστεί σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ), όπως αυτά έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση.

Η παρούσα έκθεση περιλαμβάνει, μεταξύ άλλων, περίληψη της εξέλιξης, των επιδόσεων, της χρηματοοικονομικής θέσης και των αποτελεσμάτων της Εταιρείας, περιγραφή των σημαντικών γεγονότων που έλαβαν χώρα κατά την τρέχουσα χρήση, περιγραφή των αναμενόμενων σημαντικών κινδύνων και αβεβαιοτήτων για την επόμενη χρήση, γνωστοποίηση των σημαντικών συναλλαγών που έλαβαν χώρα μεταξύ της Εταιρείας και των συνδεδεμένων μερών της, παρουσίαση ποιοτικών πληροφοριών και εκτιμήσεων σχετικά με την εξέλιξη των εργασιών της Εταιρείας για την επόμενη χρήση, καθώς και παρουσίαση των σημαντικότερων μη χρηματοοικονομικών πληροφοριών που έχουν αντίκτυπο στην Εταιρεία.

Οι Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις της Εταιρείας, η Έκθεση Ελέγχου του Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή και η Ετήσια Έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου είναι αναρτημένες στην ιστοσελίδα της Εταιρείας:

Η εταιρεία Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Α.Ε. (ο «ΔΑΑ» ή η «Εταιρεία») ιδρύθηκε το 1996 ως σύμπραξη δημόσιου και ιδιωτικού τομέα με αρχική 30ετή σύμβαση παραχώρησης που διέπεται από τη Σύμβαση Ανάπτυξης Αεροδρομίου (ΣΑΑ), η οποία κυρώθηκε με τον Νόμο 2338/1995, με την οποία παραχωρήθηκε στην Εταιρεία το αποκλειστικό δικαίωμα και η υποχρέωση για τη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, ολοκλήρωση, θέση σε λειτουργία, συντήρηση, λειτουργία, διοίκηση και ανάπτυξη του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος», (το Αεροδρόμιο). Περαιτέρω, δυνάμει του Νόμου 4594/2019, κυρώθηκε η Σύμβαση Παράτασης της ΣΑΑ και παρατάθηκε η διάρκεια της παραχώρησης κατά 20 επιπλέον έτη (ήτοι έως την 11η Ιουνίου 2046), ενώ τροποποιήθηκε εκ νέου και κυρώθηκε με τον Νόμο 5080/2024.

Σύμφωνα με το Τρίτο Άρθρο του Ν. 2338/1995, ο ΔΑΑ είναι επιχείρηση κοινής ωφέλειας, λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας, δεν υπάγεται στον ευρύτερο δημόσιο τομέα και δεν εφαρμόζονται σε αυτήν οι διατάξεις που διέπουν τις εταιρίες που άμεσα ή έμμεσα ανήκουν στο Ελληνικό Δημόσιο. Ο ΔΑΑ διέπεται από τον εν λόγω νόμο, όπως τροποποιήθηκε και ισχύει, και σε συνδυασμό με τις διατάξεις των Νόμων 4548/2018, 3656/2007 και 4706/2020.

Η ΣΑΑ, η οποία διέπει τη λειτουργία και ανάπτυξη του Αεροδρομίου έχει κυρωθεί με τον προαναφερθέντα Νόμο 2338/1995, όπως ισχύει, και αποτελεί lex specialis και ad hoc μοναδικό ρυθμιστικό καθεστώς, το οποίο υπερισχύει κάθε άλλης διάταξης νόμου, όπως προβλέπεται σε αυτήν. Η ΣΑΑ τροποποιήθηκε περαιτέρω σύμφωνα με την από 7 Δεκεμβρίου 2023 τροποποιητική συμφωνία μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της Εταιρείας, η οποία κυρώθηκε με τον Νόμο 5080/2024, και προβλέπει ορισμένες τροποποιήσεις της ΣΑΑ που ήταν αναγκαίες για τους σκοπούς της εισαγωγής και διαπραγμάτευσης των μετοχών του ΔΑΑ στην Κύρια Αγορά της Ρυθμιζόμενης Αγοράς Αξιών του Χρηματιστηρίου Αθηνών. Στο πλαίσιο της διάθεσης από το μέτοχο του ΔΑΑ Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου Α.Ε. (το "ΤΑΙΠΕΔ") του 30% του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας, πραγματοποιήθηκε αρχική προσφορά στο κοινό στην Ελλάδα και προσφορά σε θεσμικούς επενδυτές εκτός Ελλάδας (η "Συνδυασμένη Προσφορά"), οι οποίες ολοκληρώθηκαν την 1.2.2024. Η ημερομηνία έναρξης της διαπραγμάτευσης των μετοχών του ΔΑΑ στην Κύρια Αγορά της Ρυθμιζόμενης Αγοράς Αξιών του Χρηματιστηρίου Αθηνών ήταν η 07.02.2024 (η Ημερομηνία Έναρξης Διαπραγμάτευσης).

Στις 31 Δεκεμβρίου 2023, η μετοχική διάρθρωση του ΔΑΑ είχε ως εξής:

Κατά την ημερομηνία της παρούσας έκθεσης, η AviAlliance GmbH κατέχει το 50% συν 60 κοινές μετοχές, που αντιστοιχούν στο 50,00002% του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας. Η AviAlliance είναι εταιρεία περιορισμένης ευθύνης που έχει συσταθεί σύμφωνα με τους νόμους της Γερμανίας, υπόκειται στη δικαιοδοσία του τοπικού δικαστηρίου ( Amtsgericht ) του Ντίσελντορφ με αριθμό HRB 76408 και έχει την έδρα της στην οδό Klaus - Bungert αρ. 5, 40468 Ντίσελντορφ, Γερμανία. Τελικός μέτοχος της AviAlliance GmbH είναι το « Public Sector Pension Investment Board », το οποίο εδρεύει στον Καναδά (Οτάβα, Οντάριο).

Επιπλέον, κατά την ημερομηνία της έκθεσης, η Ελληνική Εταιρεία Περιουσίας & Συμμετοχών Α.Ε. (ΕΕΣΥΠ) κατέχει το 25,5% του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρείας. Μοναδικός μέτοχος της ΕΕΣΥΠ είναι το Ελληνικό Δημόσιο, νομίμως εκπροσωπούμενο από τον Υπουργό Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών.

Ο ΔΑΑ κατέχει το 34% μετοχών στο μετοχικό κεφάλαιο της εταιρείας με την επωνυμία «Εταιρεία Αγωγού Καυσίμου Αεροδρομίου Αθηνών Α.Ε.».

Το Καταστατικό της Εταιρείας, όπως ισχύει, τροποποιήθηκε δυνάμει των από 6 Μαΐου 2022, 2 Νοεμβρίου 2023, 4 Δεκεμβρίου 2023 και 12 Ιανουαρίου 2024 αποφάσεων της Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων. Δυνάμει του άρθρου 65 του Ν. 5045/2023, οι τροποποιήσεις του Καταστατικού που αποφασίστηκαν στις 4 Δεκεμβρίου 2023, τέθηκαν σε ισχύ από την ημερομηνία έναρξης διαπραγμάτευσης των Κοινών Μετοχών της Εταιρείας στην Κύρια Αγορά της Ρυθμιζόμενης Αγοράς Αξιών του Χρηματιστηρίου Αθηνών, ήτοι την 7.2.2024 και αποτελούν το ισχύον κωδικοποιημένο Καταστατικό της Εταιρείας.

Το οικονομικό έτος του ΔΑΑ λήγει στις 31 Δεκεμβρίου. Η Εταιρεία έχει την έδρα της στην Ελλάδα και είναι φορολογικός κάτοικος Ελλάδας.

Ο ΔΑΑ έχει αποδείξει ότι είναι ένας ανθεκτικός, αποτελεσματικός και κερδοφόρος φορέας εκμετάλλευσης του μεγαλύτερου πολιτικού αεροδρομίου στην Ελλάδα. Η Εταιρεία είναι ο μοναδικός και αποκλειστικός 1 φορέας εκμετάλλευσης ενός μεγάλου πολιτικού αεροδρομίου σε μια περιοχή περίπου 6 εκατομμυρίων κατοίκων στην ευρύτερη περιφέρεια 2 και προσφέρει αεροπορική σύνδεση με την υπόλοιπη χώρα, συμπεριλαμβανομένων των ελληνικών νησιών. Η θέση του Αεροδρομίου στην περιοχή της Αττικής, οικονομικό κέντρο της Ελλάδας, του επιτρέπει να επωφελείται από την ανθεκτικότητα των ταξιδιών αναψυχής, τη γενική τάση επιμήκυνσης της τουριστικής περιόδου και το σημερινό ευνοϊκό μακροοικονομικό περιβάλλον της Ελλάδας. Το Αεροδρόμιο εξυπηρέτησε περισσότερους από 28 εκατομμύρια επιβάτες το 2023, με την κίνηση να ξεπερνά ήδη τα προ Covid -19 επίπεδα, ξεπερνώντας πολλά από τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά αεροδρόμια 3 .

Σημείωση: Η μεταβολή υπολογίζεται με βάση τα πρωτογενή στοιχεία πριν από τη μετατροπή σε εκατ.

Για τον ορισμό των Προσαρμοσμένων Κερδών προ φόρων, τόκων και αποσβέσεων ( Adjusted EBITDA ) βλέπε την Ενότητα "Επιλεγμένοι Εναλλακτικοί Δείκτες Μέτρησης Απόδοσης".

A .2 Κύριες Δραστηριότητες

Σύμφωνα με το άρθρο 2 του Καταστατικού της Εταιρείας, ο σκοπός της Εταιρείας μεταξύ άλλων έγκειται στα εξής:

α. Η εκπλήρωση οποιωνδήποτε ή και όλων των εργασιών ή δραστηριοτήτων που συνδέονται με το σχεδιασμό, τη χρηματοδότηση, την κατασκευή, την ολοκλήρωση, τη θέση σε λειτουργία, την συντήρηση, τη λειτουργία, τη διοίκηση και την ανάπτυξη του Αεροδρομίου. Η παροχή και η λειτουργία ή η εξασφάλιση της παροχής και της λειτουργίας (είτε στο χώρο του Αεροδρομίου είτε σε όμορους με αυτόν χώρους ή αλλού) εγκαταστάσεων και υπηρεσιών αεροπλοΐας ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας μηχανοργάνωσης και τηλεπικοινωνιών, ασφαλείας, εστιατορίων και τροφοδοσίας, αποθήκευσης και γραφείων, λιανικής και χονδρικής πώλησης εμπορευμάτων, ξενοδοχείων και χώρων συνεδρίων, χώρων αναψυχής, διαχείρισης φορτίων, συνεργείων επισκευών και συντήρησης, παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας, μεταφορών και πάσης φύσεως δραστηριοτήτων σχετικών με τις μεταφορές, καθώς και οποιωνδήποτε άλλων εγκαταστάσεων, υπηρεσιών και διευκολύνσεων (συναφών ή όχι με τα ανωτέρω), απαραίτητων ή/και συμπληρωματικών για τη

λειτουργία του Αεροδρομίου και την άφιξη, αναχώρηση και εξυπηρέτηση αεροσκαφών, επιβατών, αποσκευών, εμπορευμάτων, φορτίου και ταχυδρομείου.

β. Η παροχή υπηρεσιών εκπαίδευσης και κατάρτισης.

γ. Η διενέργεια κάθε πράξης απαραίτητης ή πρόσφορης κατά την κρίση του Διοικητικού Συμβουλίου για την εφαρμογή της ΣΑΑ, όπως αυτή ισχύει εκάστοτε και οι όροι της οποίας είναι δεσμευτικοί για την Εταιρία, καθώς και για την εκτέλεση των υποχρεώσεων της Εταιρίας και την άσκηση οποιωνδήποτε ή όλων των δικαιωμάτων και αρμοδιοτήτων της Εταιρίας και τη διενέργεια όλων των δραστηριοτήτων που επιτρέπονται δυνάμει της ΣΑΑ .

δ. Η ενασχόληση με οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα (οικονομική, εμπορική, βιομηχανική, μη εμπορική, κτηματική, κεφαλαιουχική ή άλλη), που κατά την κρίση του Διοικητικού Συμβουλίου εξυπηρετεί ή μπορεί να εξυπηρετήσει τους σκοπούς της Εταιρίας, όπως αυτοί περιγράφονται λεπτομερώς στις παραγράφους (α) έως (δ) (σκοπός) του παρόντος.

Η Εταιρεία έχει δικαιώματα επικαρπίας μέχρι το τέλος της παραχώρησης επί μιας έκτασης γης περίπου 16,5 τετραγωνικών χιλιομέτρων που παραχωρήθηκε στο πλαίσιο της ΣΑΑ και περιλαμβάνει ένα Κτίριο Κύριου Αεροσταθμού περίπου 185.000 τετραγωνικών μέτρων, καθώς και ένα Κτίριο Δορυφορικού Αεροσταθμού περίπου 34.000 τετραγωνικών μέτρων και περίπου 338.000 τετραγωνικά μέτρα ανεπτυγμένης εμπορικής έκτασης εκτός τερματικού σταθμού. Διαθέτει 24 γέφυρες επιβίβασης/αποβίβασης επιβατών, εκ των οποίων οι 10 μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πτήσεις εκτός Σένγκεν και οι 12 για πτήσεις εντός Σένγκεν, ενώ 2 εξ αυτών μπορούν να χρησιμοποιηθούν και για τις δύο κατηγορίες πτήσεων, και 75 θέσεις απομακρυσμένης στάθμευσης αεροσκαφών, οι οποίες μπορούν να χρησιμοποιηθούν για πτήσεις εντός και εκτός Σένγκεν. Οι εμπορευματικές μεταφορές διεκπεραιώνονται σε τέσσερις εμπορευματικούς σταθμούς. Το Αεροδρόμιο διαθέτει δύο παράλληλους, ανεξάρτητους διαδρόμους προσγείωσης/απογείωσης που απέχουν μεταξύ τους 1.575 μέτρα και έκαστος εξ αυτών συνδέεται με διπλό σύστημα τροχοδρόμων. Συγκεκριμένα, ο Ανατολικός διάδρομος έχει μήκος 4.000 μέτρα και πλάτος 45 μέτρα και ο Δυτικός διάδρομος έχει μήκος 3.800 μέτρα και πλάτος 45 μέτρα. Επιπλέον, το Αεροδρόμιο διαθέτει πύργο ελέγχου, τρία υπόστεγα συντήρησης αεροσκαφών, τρεις εγκαταστάσεις τροφοδοσίας, τέσσερις εμπορευματικούς σταθμούς, ένα κτίριο αεροπορικού ταχυδρομείου, έναν σταθμό κτηνιατρικού και φυτοϋγειονομικού ελέγχου, μια μονάδα επεξεργασίας λυμάτων, δύο σταθμούς εξυπηρέτησης πίστας, καθώς και τέσσερις χώρους στάθμευσης για επιβάτες και επισκέπτες με 7.350 διαθέσιμες θέσεις και άλλες βοηθητικές εγκαταστάσεις.

Οι δραστηριότητες της Εταιρείας χωρίζονται σε δύο κατηγορίες, όπως ορίζεται στην ΣΑΑ, τις Αεροπορικές Δραστηριότητες και τις Μη Αεροπορικές Δραστηριότητες: Οι Αεροπορικές Δραστηριότητες περιλαμβάνουν τις υπηρεσίες που παρέχει το Αεροδρόμιο σε αεροπορικές εταιρείες και επιβάτες όσον αφορά την προσγείωση, τη στάθμευση και την εξυπηρέτηση αεροσκαφών, τη διακίνηση επιβατών, αποσκευών, φορτίου ή ταχυδρομείου στις εγκαταστάσεις του Αεροδρομίου και τη μεταφορά επιβατών, αποσκευών, φορτίου ή ταχυδρομείου από ή προς αεροσκάφη. Επιπλέον, περιλαμβάνουν υπηρεσίες επίγειας εξυπηρέτησης, παραχωρήσεις στην περιοχή κίνησης αεροσκαφών του αερολιμένα και μια σειρά από μισθώσεις και άλλες υπηρεσίες. Οι Μη Αεροπορικές Δραστηριότητες περιλαμβάνουν υπηρεσίες που σχετίζονται με εμπορικές υπηρεσίες, χώρους στάθμευσης αυτοκινήτων, ακίνητη περιουσία εκτός αεροσταθμού και μια σειρά από μισθώσεις και άλλες υπηρεσίες.

B .1 Επιχειρησιακό Περιβάλλον

α. Παγκόσμια Οικονομία

Μετά την πανδημία Covid -19 και παρά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία αλλά και την αύξηση του κόστους ζωής, η παγκόσμια οικονομία ανακάμπτει και αποδεικνύεται ανθεκτική. Ο πληθωρισμός υποχωρεί ταχύτερα από το αναμενόμενο από την κορύφωσή του το 2022, με τον αντίκτυπο στην απασχόληση και την οικονομική δραστηριότητα, αντανακλώντας ευνοϊκές εξελίξεις στην προσφορά και στην αυστηρή νομισματική πολιτική των κεντρικών τραπεζών, η οποία έχει συγκρατήσει τις πληθωριστικές προσδοκίες. Ταυτόχρονα, τα υψηλά επιτόκια με στόχο την καταπολέμηση του πληθωρισμού και η απόσυρση της δημοσιονομικής στήριξης εν μέσω υψηλού χρέους αναμένεται να επιβαρύνουν την ανάπτυξη το 2024. Η παγκόσμια ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί από 3,5% το 2022 σε 3,1% το 2023 και το 2024.

Ο παγκόσμιος γενικός πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί από 8,7% το 2022 σε εκτιμώμενο 6,8% το 2023 (ετήσιος μέσος όρος) και 5,8% το 2024. Οι προηγμένες οικονομίες αναμένεται να παρουσιάσουν ταχύτερη αποκλιμάκωση, με τον πληθωρισμό να μειώνεται κατά 2,0% το 2024 σε 2,6%, σε σύγκριση με τις αναδυόμενες αγορές και τις αναπτυσσόμενες οικονομίες, όπου ο πληθωρισμός αναμένεται να μειωθεί μόλις κατά 0,3% σε 8,1%. Οι κύριες αιτίες της μείωσης του πληθωρισμού διαφέρουν ανά χώρα, αλλά γενικά αντανακλούν τον χαμηλότερο δομικό πληθωρισμό ως αποτέλεσμα των ακόμη αυστηρών νομισματικών πολιτικών, της σχετικής χαλάρωσης των αγορών εργασίας και των συνεπειών μετάβασης από προηγούμενες και συνεχιζόμενες μειώσεις των σχετικών τιμών της ενέργειας.

Συνολικά, περίπου το 80% των οικονομιών του κόσμου αναμένεται να παρουσιάσει χαμηλότερο μέσο ετήσιο γενικό και δομικό πληθωρισμό το 2024. Σε αρκετές μεγάλες οικονομίες, η αναθεώρηση προς τα κάτω της προβλεπόμενης πορείας του πληθωρισμού, σε συνδυασμό με μια μέτρια αναβάθμιση της οικονομικής δραστηριότητας, συνεπάγεται μια ηπιότερη από την αναμενόμενη αποκλιμάκωση.

Οι προηγμένες οικονομίες αναμένεται να δουν την ανάπτυξη να μειώνεται ελαφρώς το 2024, με ανάκαμψη στη ζώνη του ευρώ από τη χαμηλή ανάπτυξη του 2023 και συγκράτηση της ανάπτυξης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Οι αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες αναμένεται να παρουσιάσουν σταθερή ανάπτυξη έως το 2024, με περιφερειακές διαφορές. Για τις προηγμένες οικονομίες, η ανάπτυξη αναμένεται να μειωθεί ελαφρώς από 1,6% το 2023, έναντι 2,6% το 2022, σε 1,5% το 2024.

Η ανάπτυξη στη ζώνη του ευρώ αναμένεται να ανακάμψει από τον χαμηλό ρυθμό της, που εκτιμάται σε 0,5% το 2023, ο οποίος αντανακλά τη σχετικά υψηλή έκθεση στον πόλεμο στην Ουκρανία, σε 0,9% το 2024. Η ισχυρότερη ιδιωτική κατανάλωση, καθώς οι επιπτώσεις της απότομης αύξησης στις τιμές της ενέργειας υποχωρούν και ο πληθωρισμός μειώνεται, στηρίζοντας την αύξηση του πραγματικού εισοδήματος, αναμένεται να οδηγήσει την ανάκαμψη.

Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η ανάπτυξη αναμένεται να μειωθεί από 2,5% το 2023 σε 2,1% το 2024, με τις καθυστερημένες επιπτώσεις της αυστηρής νομισματικής πολιτικής, της σταδιακής δημοσιονομικής λιτότητας και της χαλάρωσης των αγορών εργασίας να επιβραδύνουν τη συνολική ζήτηση.

Στις αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες, η ανάπτυξη αναμένεται να παραμείνει στο 4,1% το 2024. Η ανάπτυξη στην Κίνα προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 5,2% το 2023 και στο 4,6% το 2024.

Παρά τις έντονες αναταράξεις και τις ακραίες διακυμάνσεις που δημιούργησαν οι πιο πρόσφατες διαδοχικές εισαγόμενες κρίσεις, όπως η πανδημία Covid -19, οι αγορές ενέργειας και η απότομη κλιμάκωση του πληθωρισμού, η ελληνική οικονομία φαίνεται να ολοκληρώνει σταδιακά έναν ισχυρό κύκλο ανάκαμψης, ο οποίος επουλώνει πολλές από τις πληγές της δεκαετούς κρίσης χρέους, φέρνοντάς την πιο κοντά στην κανονικότητα.

Υπάρχουν πολλοί επιμέρους δείκτες που αντικατοπτρίζουν αυτή την ανάκαμψη, καθώς το ΑΕΠ αυξάνεται ταχύτερα από τους ευρωπαϊκούς μέσους όρους. Η ανάπτυξη αυτή συνοδεύεται από συστηματική μείωση της ανεργίας και αύξηση των επενδύσεων, η οποία είναι υψηλότερη από τους Ευρωπαϊκούς ρυθμούς ανάπτυξης.

Επιπλέον, το εγχώριο οικονομικό κλίμα ανακάμπτει φθάνοντας σε υψηλό επίπεδο 15ετίας. Τα επιτεύγματα στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και η μείωση του χρέους αντικατοπτρίζονται στην αξιολόγηση του δημόσιου χρέους της Ελλάδας, η οποία επανήλθε στην επενδυτική βαθμίδα τον Σεπτέμβριο του 2023. Η άνοδος του χρηματιστηρίου της Αθήνας ήταν επίσης ιδιαίτερα έντονη το 2023.

Μετά την πανδημία Covid -19, ο Τουρισμός κινήθηκε δυναμικά και αποτέλεσε κρίσιμη συνιστώσα της συνολικής ανάκαμψης. Συγκεκριμένα, ο Τουρισμός συνέβαλε καθοριστικά στην οικονομία και κατά τη διάρκεια της δεκαετούς κρίσης, αμβλύνοντάς την ως ένα βαθμό.

Η ανάπτυξη αναμένεται να επιβραδυνθεί στο 2,2% το 2023 από 5,6% το 2022 και στο 2,3% το 2024. Μετά τη μεγάλη ανάκαμψη το 2022, η αύξηση της κατανάλωσης μειώθηκε σημαντικά, αλλά παρέμεινε ένας από τους κύριους μοχλούς ανάπτυξης το προηγούμενο έτος. Παρά τις αυστηρότερες συνθήκες χρηματοδότησης, οι επενδύσεις συνέβαλαν σημαντικά, χάρη στην έντονη οικοδομική δραστηριότητα και την εφαρμογή του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ( Recovery and Resilience Facility - RRF ). Η βραδύτερη από την αναμενόμενη ανάκαμψη των βασικών εμπορικών εταίρων της Ελλάδας στην Ε.Ε. επιβάρυνε την αύξηση των εξαγωγών, παρόλα αυτά οι καθαρές εξαγωγές είχαν θετική συμβολή στην ανάπτυξη. Το ΑΕΠ αναμένεται ελαφρώς αυξημένο στο 2,3% το 2024. Η κατανάλωση αναμένεται στα ίδια επίπεδα με το 2023, με αποτέλεσμα ελαφρώς χαμηλότερη συμβολή στην αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ, ενώ οι Επενδύσεις αναμένεται να αυξηθούν καθώς η εφαρμογή του Μηχανισμού Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας ( RRF ) επιταχύνεται και καθώς οι συνθήκες χρηματοδότησης διευκολύνονται. Ωστόσο, οι επενδύσεις είναι πιθανό να προκαλέσουν υψηλότερη ζήτηση εισαγωγών τόσο για αγαθά όσο και για υπηρεσίες, γεγονός που αναμένεται να μειώσει την θετική συμβολή των καθαρών εξαγωγών το 2024.

Ο Εναρμονισμένος Δείκτης Τιμών Καταναλωτή (ΕνΔΤΚ) μειώνεται σε 4,2% το 2023. Ο δομικός πληθωρισμός ήταν σημαντικά υψηλότερος, στο 5,3% κατά μέσο όρο το 2023, αλλά υποχώρησε κάτω από το επίπεδο του ΕνΔΤΚ έως τον Δεκέμβριο του 2023. Αυτό αντανακλά τη σταδιακή άμβλυνση των πιέσεων της ζήτησης στις βασικές τιμές και τη χαμηλότερη από την αναμενόμενη μετακύλιση των προηγούμενων διακυμάνσεων στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων. Η στενότητα της αγοράς εργασίας, σε συνδυασμό με την πρόσφατα ανακοινωθείσα αύξηση του κατώτατου μισθού (από τον Απρίλιο του 2024), αναμένεται να ασκήσει κάποιες ανοδικές πιέσεις στις τιμές, οι οποίες θα αντισταθμίσουν εν μέρει τον αντίκτυπο των χαμηλότερων τιμών της ενέργειας στον πληθωρισμό. Συνολικά, ο ΕνΔΤΚ αναμένεται να υποχωρήσει σταδιακά το 2024 σε 2,7%.

γ. Το Περιβάλλον του Κλάδου

Στο μέτωπο των αεροδρομίων, σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Αεροδρομίων ( ACI World ) 7 , η παγκόσμια επιβατική κίνηση το 2023 προβλέπεται να ανακάμψει περίπου στο 94,2% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2019. Μέχρι το τέλος του 2023, η περιοχή της Βόρειας Αμερικής εκτιμάται ότι θα φθάσει το 99,8% σε σχέση με τα επίπεδα του 2019. Η περιοχή Λατινικής Αμερικής-Καραϊβικής προβλέπεται να είναι η πρώτη περιοχή που θα ξεπεράσει τα επίπεδα του 2019. Το 2023, η περιοχή εκτιμάται ότι θα ανακάμψει στο 102,9% των επιπέδων του 2019. Η περιοχή της Μέσης Ανατολής προβλέπεται να ανακάμψει στο 96,8% των επιπέδων του 2019. Η περιοχή της Αφρικής αναμένεται το έτος 2023 να κινηθεί στο 96,3% των επιπέδων του 2019, ενώ η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού αναμένεται να ανακάμψει στο 87,3% των επιπέδων του 2019, κάνοντας ένα σημαντικό άλμα στην επιβατική κίνηση το πρώτο εξάμηνο του 2023, αλλά με την ανάκαμψή της να επιβραδύνεται σημαντικά το δεύτερο εξάμηνο του έτους, λόγω των προκλήσεων στον υπερπόντιο Τουρισμό και των διαφαινόμενων οικονομικών ανησυχιών.

Εξετάζοντας πιο αναλυτικά τον Ευρωπαϊκό Χώρο, σύμφωνα με την « ACI Europe » 8 , η επιβατική κίνηση στα Ευρωπαϊκά αεροδρόμια έφτασε σχεδόν στο 95% των προ της πανδημίας σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2019, παρά τις πληθωριστικές πιέσεις, τους υψηλούς αεροπορικούς ναύλους και τις γεωπολιτικές εντάσεις. Ωστόσο, παρατηρείται μεγάλη διασπορά στις επιδόσεις μεταξύ των εθνικών αγορών και των μεμονωμένων αεροδρομίων, γεγονός που υποδηλώνει ότι η Ευρωπαϊκή αγορά αεροδρομίων έχει κατακερματιστεί, αντικατοπτρίζοντας τις διαρθρωτικές εξελίξεις και τις διαφορές μεταξύ των επιμέρους αγορών. Τα αεροδρόμια με τις καλύτερες επιδόσεις βρίσκονται σε χώρες που βασίζονται στον εισερχόμενο Τουρισμό και την κίνηση « Visit Friends and Relatives - VFR » (Ταξιδιώτες που Επισκέπτονται Φίλους και Συγγενείς), συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, ή σε αναδυόμενες αεροπορικές αγορές, που επωφελούνται είτε από τις μετατοπίσεις της κίνησης λόγω του πολέμου στην Ουκρανία ή εναλλακτικά από την τόνωση των αερομεταφορέων εξαιρετικά χαμηλού κόστους. Ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών συγκαταλέγεται μεταξύ των Ευρωπαϊκών αεροδρομίων με την ταχύτερη ανάκαμψη, με αύξηση περίπου 10% σε σχέση με το 2019.

B .2 Επιχειρησιακές Εξελίξεις

Σημαντική πρόοδος το 2023 σε όλους τους στρατηγικούς πυλώνες

Αεροπορική Κίνηση

Συνολικά, το έτος 2023 η κίνηση του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών ανήλθε σε 28,17 εκατομμύρια επιβάτες, υπερβαίνοντας τα επίπεδα του 2022 κατά 24% και κατά 10,2% υψηλότερα από τα αντίστοιχα επίπεδα του 2019. Αναλυτικά, οι επιβάτες εσωτερικού και εξωτερικού ξεπέρασαν τα επίπεδα του 2022 κατά 18,9% και κατά 26,4%, ενώ ξεπέρασαν και τα επίπεδα του 2019 κατά 13,3% και 8,8% αντίστοιχα. Το έτος 2023 χαρακτηρίστηκε από ισχυρή ζήτηση αεροπορικών ταξιδιών παρά τις μακροοικονομικές και γεωπολιτικές προκλήσεις.

Κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του έτους, η επιβατική κίνηση έχει ήδη ξεπεράσει τα επίπεδα του 2019 κατά 2,4%, με τις αγορές τόσο του εσωτερικού όσο και του εξωτερικού να υπερβαίνουν τα επίπεδα ρεκόρ του 2019. Κατά τη διάρκεια του δεύτερου και του τρίτου τριμήνου του έτους, η ισχυρή δυναμική της επιβατικής ζήτησης είχε ως αποτέλεσμα τα επίπεδα αύξησης σε σύγκριση με το 2019 να διαμορφωθούν στο επίπεδο του 10%. Κατά τη διάρκεια των τριών τελευταίων μηνών του έτους, η δυναμική της θερινής περιόδου, όχι μόνο συνεχίστηκε αλλά και ενισχύθηκε, με την επιβατική κίνηση να παραμένει ουσιαστικά ανεπηρέαστη από τις μακροοικονομικές και γεωπολιτικές προκλήσεις, ενώ ταυτόχρονα να ενισχύεται περαιτέρω από τις ελκυστικές προσφορές των αεροπορικών εταιρειών. Ως εκ τούτου, η επιβατική κίνηση το τελευταίο τρίμηνο ξεπέρασε τα αντίστοιχα επίπεδα του 2019 κατά σχεδόν 16%.

Το 2023, η Αθήνα συνδέθηκε απευθείας με τακτικά δρομολόγια με 156 προορισμούς-πόλεις ( 143 το 2022 και 157 το 2019 ), σε 57 χώρες ( 50 το 2022 και 55 το 2019 ), που εξυπηρετήθηκαν από 66 αεροπορικές εταιρείες ( 66 το 2022 και 66 το 2019 ). Οι κινήσεις αεροσκαφών ανήλθαν σε 241.605, ήτοι 13,2% πάνω από τα επίπεδα του 2022 και 7,1% πάνω από τα αντίστοιχα επίπεδα του 2019. Αναλυτικά, τόσο οι πτήσεις εσωτερικού όσο και οι διεθνείς πτήσεις ξεπέρασαν τον όγκο του 2022 κατά 7,4% και 18,1%, ενώ σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, η παρατηρούμενη αύξηση κινήθηκε στα επίπεδα του 10,5% και 4,6%, αντίστοιχα.

Κατά το 2023, ένα έτος προκλήσεων για τις αεροπορικές εμπορευματικές μεταφορές διεθνώς, η κίνηση φορτίου και ταχυδρομείου στον ΔΑΑ ανήλθε σε 94 χιλιάδες τόνους αεροπορικού φορτίου περίπου, μειωμένη κατά 7,4% σε σχέση με τον όγκο του 2022 και άγγιξε τα επίπεδα του 2019. Η διακίνηση του φορτίου ανήλθε σε περίπου 90 χιλιάδες τόνους, σημειώνοντας μείωση 7,5% σε σύγκριση με το 2022, αλλά παρέμεινε πάνω από τους όγκους του 2019 (+4,9%) αντισταθμίζοντας την περαιτέρω μείωση της ταχυδρομικής κίνησης που ανήλθε σε περίπου 4 χιλιάδες τόνους (-4,9% σε σύγκριση με το 2022 και -51,2% σε σύγκριση με το 2019). Όσον αφορά την ταχυδρομική κίνηση, μετά την πανδημία, οι παγκόσμιοι όγκοι ταχυδρομικών αποστολών μειώνονται συνεχώς, λόγω της εμφάνισης μεγάλων ψηφιακών πλατφορμών που μεταφέρουν διασυνοριακά το ηλεκτρονικό εμπόριο με εμπορευματικές μεταφορές.

Εποχικότητα των Δραστηριοτήτων

Το σύνολο των εσόδων μας και κατ’ επέκταση τα αποτελέσματα της επιχειρηματικής μας δραστηριότητας εξαρτώνται ουσιαστικά από την διακύμανση της επιβατικής κίνησης κατά τη διάρκεια του χρόνου, η οποία χαρακτηρίζεται από εποχικότητα και υπόκειται και σε άλλες μεταβολές. Η επιβατική κίνηση κατά τη θερινή περίοδο μεταξύ του Ιουλίου και του Σεπτεμβρίου, είναι περίπου δύο φορές υψηλότερη από την κίνηση κατά τη χειμερινή περίοδο μεταξύ του Ιανουαρίου και του Μαρτίου. Κατά συνέπεια, τα έσοδά μας τείνουν να είναι χαμηλότερα κατά το πρώτο τρίμηνο (το οποίο είναι το χαμηλότερο σε κίνηση) και υψηλότερα κατά το τρίτο τρίμηνο (το οποίο είναι το υψηλότερο σε κίνηση), σε σύγκριση με τα υπόλοιπα τρίμηνα του έτους.

Αεροπορικές Δραστηριότητες

Επιχειρησιακή Λειτουργία Αεροδρομίου

Καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, η Εταιρεία εφάρμοσε όλα τα απαραίτητα επιχειρησιακά μέτρα και παρείχε τους απαραίτητους πόρους για την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία του Αεροδρομίου. Το χειμερινό σχέδιο λειτουργίας του ΔΑΑ τέθηκε σε εφαρμογή την περίοδο 5-8 Φεβρουαρίου 2023, που σημειώθηκε μέτρια έως έντονη χιονόπτωση που επηρέασε την ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Το Αεροδρόμιο λειτούργησε αδιάλειπτα, ενώ ένας μικρός αριθμός πτήσεων ακυρώθηκε, κυρίως λόγω των δυσμενών καιρικών συνθηκών όπου επικρατούσαν σε αεροδρόμια του εσωτερικού.

Στις 14 Φεβρουαρίου άρθηκαν και οι τελευταίοι εναπομείναντες περιορισμοί της πανδημίας COVID-19, που είχε θεσπίσει η Ελληνική Κυβέρνηση και αφορούσαν επιβάτες που έφταναν με απευθείας πτήσεις από την Κίνα.

Ο Έλεγχος Εναέριας Κυκλοφορίας ομαλοποιήθηκε από τον Ιούλιο και μετά, ύστερα από μια αρνητική επίδοση λόγω προβλημάτων στις υποδομές αεροναυτιλίας, αλλά και των εργασιακών ζητημάτων που έθεσαν οι εργαζόμενοι στον Έλεγχο Εναέριας Κυκλοφορίας (ΕΕΚ) κατά την περίοδο Μαρτίου έως τέλος Ιουνίου. Με σκοπό την αποκατάσταση της κανονικής λειτουργίας του φορέα παροχής υπηρεσιών αεροναυτιλίας, ο οποίος είναι η Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας, η Διοίκηση του ΔΑΑ μαζί με άλλους βασικούς εμπλεκόμενους φορείς στον τομέα των αερομεταφορών, διαβουλεύτηκε επανειλημμένα με τις αρμόδιες Κρατικές Αρχές και το Υπουργείο Μεταφορών για την εξεύρεση άμεσης λύσης. Πράγματι, λόγω της βελτίωσης του ρυθμού απόδοσης του ΕΕΚ σε συνδυασμό με το χαμηλότερο ποσοστό καθυστερήσεων στη διαχείριση ροών Εναέριας Κυκλοφορίας ( Air Traffic Flow Management - ATFM) κατά τη διαδρομή ( en route ) σε σύγκριση με το 2022, οι αεροπορικές εταιρείες που εκτελούσαν πτήσεις προς/από το Αεροδρόμιο καθ' όλη τη διάρκεια της θερινής περιόδου αιχμής σημείωσαν σημαντικά καλύτερες επιδόσεις ως προς την συνέπεια των πτήσεων, ωστόσο, η προσφερόμενη χωρητικότητα του ΕΕΚ εξακολουθεί να μην αντιμετωπίζει τη δυναμική της κίνησης του ΔΑΑ.